رادیاتور تراکتور
در موتور های درون سوز به دلیل بالا بودن حرارت به روش های مختلف باید این حرارت را کنترل کرد.
موتور های درون سوز به این معنا می باشد که سوخت هایی نظیر بنزین و گازوئیل در داخل موتور منفجر شده و باعث ایجاد یک نیرویی در سر پیستون شده و حرارت زیادی در داخل موتور ایجاد می کند. این حرارت در موتور های بنزینی کمتر بوده به این دلیل که موتور های بنزینی نسبت تراکم پایین تری دارند و جرغه ی شمع موتور باعث انفجار شده و نیاز به تراکم هوای بالاتری ندارد ولی حرارت در موتور های دیزلی بیشتر بوده به این دلیل که انفجار به این صورت است که، تراکم باید تا حد زیادی بالا برود و با تزریق سوخت به صورت پودر داخل هوای داغ باعث انفجار سوخت در داخل سیلندر می شود.
بعضی از موتور ها این حرارت را به یک مایع خنک کننده مانند آب انتقال می دهند تا موتور خنک شود و بعضی دیگر این حرارت را به هوا انتقال می دهند، برای انتقال حرارت به هوا فقط نیاز به چند پره و یک فن خنک کننده می باشد ولی برای انتقال حرارت به آب باید قطعه های نظیر پمپ آب، ترموستات، شیلنگ های رادیاتور، فن خنک کننده ی رادیاتور، رادیاتور و مایع خنک کننده آن همزمان کار کنند.
واترپمپ
واترپمپ وظیفه ی گردش مایع خنک کننده ی داخل موتور و رادیاتور را بر عهده دارد، واترپمپ در مسیر انتقال مایع خنک کننده قرار گرفته و آب را از انتهای رادیاتور مکش کرده و به سمت جداره ی سیلندر موتور می فرستد و پس از گرفتن حرارت موتور، آب به سمت ترموستات هدایت می شود و در صورت باز نشدن ترموستات آب دوباره به سمت جداره ی موتور برگشت داده می شود تا دما به حد نصاب برسد و ترموستات باز شود تا آب به مخزن بالای رادیاتور برسد.
ترموستات
ترموستات قطعه ای است که در مسیر انتقال مایع خنک کننده از موتور به داخل مخزن بالای رادیاتور قرار دارد و این قطعه وظیفه ی نگه داشتن دمای موتور در یک حد مشخص شده را دارد. معمولا ترموستات ها در موتور های مختلف با درجه دماهای متفاوت وجود دارد و در صورت نبودن این قطعه، مایع خنک کننده به صورت دائم در حال گردش بوده و موتور بیش از اندازه خنک شده و باعث انفجار ناقص در داخل موتور می شود.
مایع خنک کننده
مایع خنک کننده یا ضدیخ معمولا از پایه ی آب تشکیل شده است اما آب چون در دماهای پایین باعث یخ زدگی، خورندگی و زنگ زدگی در داخل قطعات موتور می شود، به همین خاطر از مایع افزودنی ضدیخ های روغنی و اسیدی استفاده می کنند که باعث می شود آب، نقطه ی انجماد پایین تر و نقطه ی جوش بالاتری پیدا کند و مشکل خورندگی قطعات توسط آب با این مایع برطرف می شود و همچنین اگر در قسمت هایی از قطعات موتور خورندگی باشد آن را نیز تمیز می کند.
شیلنگ های رادیاتور
شیلنگ ها وظیفه ی انتقال مایع خنک کننده از موتور به رادیاتور، همچنین از رادیاتور به موتور را دارد این شلنگ ها باید قابلیت انعطاف پذیری داشته باشند به این دلیل که رادیاتور به صورت ثابت بر روی بدنه نصب می شود، ولی موتور به دلیل لرزش هایی که دارد برروی دسته ی موتور نصب می شود تا اینکه لرزش های ایجاد شده توسط موتور به رادیاتور انتقال داده نشود زیرا رادیاتور یک قطعه ی بسیار ضعیف در برابر لرزش می باشد.
فن خنک کننده
فن خنک کننده در موتور های درون سوز هم می تواند جداره ی سیلندر را خنک کند و هم می تواند رادیاتور که، مایع داخل آن حرکت می کند را خنک کند. این فن معمولا نیروی خود را از طریق پولی و تسمه از موتور می گیرد که باعث چرخش فن می شود.فن خنک کننده به سه حالت، دمنده ی باد، مکنده ی باد یا قابل تنظیم در دو حالت دمنده و مکنده ی باد کار می کند.
رادیاتور ها انواع مختلفی دارد که شامل رادیاتور با بدنه های:
. آلمینیوم و پلاستیک
. مسی
. ترکیب مس و برنج
رادیاتورهای دست ساز نیز در بازار وجود دارد که با ورق های گالوانیزه ساخته می شود.
رادیاتور تراکتور با بدنه ی آلمینیوم و پلاستیک معمولا مخزن های بالا و پایین رادیاتور تراکتور از پلاستیک تزریقی ساخته شده و قابلیت تعویض در صورت خرابی دارند. قسمت لوله ها و پره های خنک کننده از جنس آلمینیوم ساخته شده به این دلیل که آلمینیوم انتقال حرارت خوبی دارد و قابلیت نورد و خم را دارا می باشد. همچنین مقاومت زیادی در برابر زنگ زدگی آب دارد. این رادیاتور ها معمولا وزن و قیمت مناسب تری نسبت به نوع های دیگر رادیاتور تراکتور دارند.
رادیاتور با بدنه ی مسی، کل بدنه از ورق های مسی ساخته شده که با جوشکاری قلع به یکدیگر متصل شده اند در این رادیاتور ها مخزن بالا و پایین به صورت جداگانه ساخته شده، قسمت محل های اتصال به شیلنگ ها، درب رادیاتور و قسمت شبکه ها جداگانه ساخته شده و به هم دیگر با جوشکاری متصل می شوند. این رادیاتور تراکتور در مقابل خورندگی آب بسیار مقاوم بوده و انتقال حرارت خیلی بیشتری نسبت به دیگر نوع ها دارند. اما قیمت این رادیاتور تراکتور بالاتر از بقیه ی رادیاتور ها می باشد.
رادیاتور های مسی و برنجی، قسمت شبکه های رادیاتور از مس ساخته شده و قسمت مخازن بالا و پایین و لوله های انتقال آب از جنس ورق های برنجی ساخته شده اند. وزن سنگین تری نسبت به مدل های دیگر رادیاتور تراکتور دارد و دربرابر خورندگی می تواند مقاومت خوبی را از خود نشان دهد. قطعات رادیاتور تراکتور این مدل در صورت خرابی با جوشکاری قابلیت تعمیر دارند.
رادیاتور های دست ساز معمولا شکل و ظاهر خوبی ندارند و به صورت دستی از شبکه های رادیاتور های کهنه استفاده شده و قسمت مخزن ها از ورق گالوانیزه و جوشکاری ساخته می شوند و برای موتور هایی که به صورت ثابت درحال کار می باشند مورد استفاده قرار می گیرند و از این رادیاتور ها نمی توان به خوبی در موتور های متحرک استفاده کرد.
درب رادیاتور تراکتور یکی از قسمت های اصلی رادیاتور می باشد که در صورت خرابی باعث نشت مایعات و بخار به بیرون می شود، رادیاتور ها باید تحمل فشار بخارآب را نیز داشته باشند و این فشار در صورت خرابی درب رادیاتور کم یا زیاد شده و باعث خرابی در مجموعه ی رادیاتور تراکتور می شود.