نازل سمپاش
سمپاش های توربینی از تعداد بسیار زیادی قطعه تشکیل شده اند و از این نظر یکی از پر شکست و بست ترین ادوات کشاورزی هستند که قطعات یدکی بسیار زیادی در آن به کار برده شده است. سمپاش توربینی اتومایزر که به تراکتور متصل می شوند از چند گروه قطعه تشکیل شده اند. یک گروه از قطعات این سمپاش ها تولید محلول سم تحت فشار می کنند که در کل شامل قطعاتی از قبیل مخزن، پمپ و نازل ها و شیلنگ ها می شوند. یک سری دیگر از قطعات تولید هوای با فشار بالا می کنند از قبیل گیربکس و فن و لوله های خرطومی مربوطه. یک سری دیگر از قطعات وظیفه نگه داشتن و حمل و نقل و تغییر زاویه خرطومی سمپاش را به عهده دارند که قطعاتی از قبیل شاسی و چرخ ها و شیرها و دیگر اجزای سیستم هیدرولیک می باشند.
سمپاش های اتومایزر با دو روش ذرات سم را ریز می کنند. این دو روش با هم در سمپاش های اتومایزر استفاده می شود و هر دو به ریزشدن ذرات سم کمک می کنند. یکی با استفاده از فشار پمپ و همچنین خروج محلول تحت فشار از نازل ها ذرات را ریز می کند و دیگری با استفاده از فشار هوا و قرار دادن ذرات سم در مسیر جریان با فشار هوا. همانطور که اشاره شد یکی از قطعات تأثیرگذار در میزان ریز شدن ذرات سم و همچنین حجم مصرف سم نازل ها می باشند. چند ویژگی در نازل ها دارای اهمیت است که از قبیل الگوی پاشش، دبی، فشار کاری، زاویه پاشش و جنس آنها می باشد. الگوی پاشش نازل ها به چند دسته تقسیم می شود که عبارتند از مخروطی، تی جت و سیلابی. این الگوهای پاشش منظور سطح مقطع پاشش می باشد که یک سری ویژگی و کاربرد خاص را به آنها می دهد. نازل های با پاشش مخروطی یا نازل گرد پاش به دو دسته مخروط توخالی و توپر تقسیم بندی می شوند. نازل های مخروطی و نازل تیجت بیشتر در سمپاش های بومدار استفاده می شوند و در کل فشار کاری کمی بین 2 تا 5 بار را دارند. نازل های مخروطی، یک سوراخ گرد در وسط خود دارند و نازل های تی جت یک شیار را در وسط خود دارند. نازل های گرد پاش در مواردی استفاده می شود که میزان مصرف سم باید اندک باشد و همچنین قطر ذرات سم باید ریز باشد. مثل مبارزه با حشرات و قارچ ها در مزرعه. نازل تی جت که نازل مثلثی شکل هم نامیده می شود دارای دبی بالا و مصرف سم بالایی می باشد و برای مبارزه با علف های هرز در مزرعه به کار می رود. انواع متداول نازل تی جت درایران با دبی های 02، 03 و 04 موجود می باشد که معمولا نازل 02 زرد رنگ، 03 آبی رنگ و 04 استیل یا قرمز می باشند. یک ویژگی دیگر نازل های تی جت زاویه پاشش آنها می باشد که رنگ های گفته شده به ترتیب دارای زاویه 80، 110 و 110 درجه می باشد. زاویه پاشش نازل سمپاش بر همپوشانی و ارتفاع پاشش از تاج محصول تأثیر می گذارد. هر چه زاویه کمتر باشد ارتفاع پاشش بیشتر و هر چه زاویه بیشتر باشد ارتفاع پاشش کمتر می شود. معمولا نازل های مخروطی و تی جت در جنس های فلزی یا استیل و پلاستیکی تولید می شوند.
نازل های استفاده شده در سمپاش های توربینی بیشتر مخروطی توپر هستند چون که الگوی پاشش در آنها اهمیت زیادی ندارد و بعد از بیرون آمدن محلول سمی از نازل، تحت فشار باد هر الگویی هم که داشته باشند به هم می خورد. معمولا نازل های سمپاش های توربینی یا اتومایزر سرامیکی هستند که یکی از بهترین کیفیت ها و جنس ها در نازل سمپاش ها می باشد. در بیان مقایسه جنس های مختلف در نازل های سمپاش باید گفت که کم دوام ترین جنس نازل سمپاش مربوط به جنس برنجی میباشد. بعد از آن مربوط به استیل ضد زنگ که از برنجی مقاوم تر است. استیل ضد زنگ اگر سخت کاری شده باشد مقاومت به فرسودگی و دوام بسیار خوبی پیدا می کند. نازل های با جنس پلاستیکی هم در کیفیت و دوام به اندازه استیل ضد زنگ سخت کاری شده می باشد. بالاخره از همه این جنس ها مقاوم تر و با دوام تر نازل های سرامیکی می باشند که در دوام و مقاومت به فرسودگی عالی هستند. نازل های سمپاش اتومایزر در هر دو نوع توربینی باغی و توربینی زراعی یا توربولاینر روی یک قطعه برنجی که نازل هم به آن گفته می شود، نصب می شوند که در دو طرف دارای نازل سرامیکی می باشد. بنابراین جنس نازل های سمپاش توربینی یا اتومایزر سرامیکی می باشد و فقط جنس بدنه نازل برنجی است که آن هم دوام بالایی در برابر خوردگی محلول سمی دارد. در یک طرف نازل برنجی نازل سرامیکی ½ بسته می شود که دارای دبی 2.5 لیتر بر دقیقه در فشار 10 بار می باشد و در طرف دیگر نازل سرامیکی 1.5 می باشد که در فشار 10 بار 4 لیتر خروجی و در فشار 30 بار دارای تقریبا 7 لیتر خروجی سم می باشد. معمولا این نازل ها دارای سوپاپ اطمینان یا سوپاپ ضد چکه هم می باشند که در صورتی که فشار کم بشود و یا سمپاش خاموش باشد خروجی آب یا محلول سمی از نازل را می بندند و از هدر رفت محلول سمی جلوگیری کرده و مانع چکه کردن محلول سم می شود.
یکی از تنظیمات نازل های توربینی تغییر زاویه پاشش می باشد. در اینجا زاویه پاشش برای نازل ثابت نیست و با چرخاندن مهره سر نازل می توان زوایای مختلف پاشش را تأمین کرد. با تغییر زاویه پاشش برد و طول پاشش هم تغییر می کند در زوایای کمتر طول پاشش بیشتر و در زوایای بیشتر طول پاشش کمتر می شود و این تنظیم بر حسب فاصله درختان از سمپاش و یا بلندی درختان کاربرد دارد.
با توجه به توضیحات گفته شده نازل سمپاش های توربینی دارای چند جزء می باشد. یک بدنه برنجی نازل که رزوه معمولا ¼ اینچ به پایه پیچ می شود. قسمت دیگر سوپاپ ضد چکه یا سوپاپ اطمینان می باشد که تا در فشار کم سم از نازل ها نشتی نداشته باشد و جزء دیگر دو عدد نازل سرامیکی می باشد که در دو طرف بدنه برنجی نازل نصب می شود. معمولا اینها، نازل توربینی ایتالیایی یا نازل توربینی ترک می باشند.