قطعات یدکی لولر کشاورزی

لولر سبک دو چرخ

در این مقاله در رابطه با قطعات لولر کشاورزی مطالبی ارائه می شود. واقعا لولر یا لند لولر کشاورزی یکی از ادواتی است نقش به سزایی در راحتی کار کشاورزی ایفا می کند. زمین کشاورزی به دلایل مختلف به لولر زنی و صاف و هموار کردن آن نیاز دارد. برای توزیع یکنواخت بذر و کود در زمین و جلوگیری از تجمع آنها در نقاط خاص، آبیاری راحت و یکسان در سراسر مزرعه مخصوصا در آبیاری غرقابی، عمق یکنواخت کاشت و نیاز کمتر به عملیات های بعدی از جمله سله شکنی، صاف کردن و هموار کردن سطح زمین لولر زنی لازم می باشد.

لولر متداول در کشاورزی به تراکتور متصل شده و از نوع دو چرخ می باشد. اجزای اصلی لولر شامل شاسی، تیغه یا بیل، قطعات یدکی هیدرولیک لولر و چرخ ها می باشد. شاسی لندلولر معمولا در نمونه های سبک از ورق و در لولرهای سنگین از ناودانی ساخته شده اند. همچنین در لولر سبک تغییر ارتفاع چرخ که منجر به تغییر عمق کاری و میزان خاکبرداری می شود به صورت دستی انجام شده و در لولر سنگین از جک هیدورلیک دوطرفه استفاده می شود. تیغه یا بیل به طرفین هم زاویه می گیرد و کارایی بیشتری به لولر می دهد ضمن آنکه لبه پایینی و درگیر با خاک قابل تعویض و از جنس مقاوم به سایش می باشد.

در بین همه فعالیتهایی در کشاورزی که به وسیله ادوات کشاورزی انجام می شود، ادواتی که با خاک کار می کنند و درگیر هستند یا به اصطلاح ادوات خاکورزی، چند ویژگی خاص دارند. از یک جهت اینکه واقعا تأثیر بسزایی در راحت شدن کار کشاورزی دارند. بیشترین زحمت و انرژی را کشاورزان برای خاکورزی می کشیدند و یکی از دلایل پایین بودن سطح زیر کشت در زمان قدیم همین مسأله سختی کار خاکورزی در کشاورزی بود. در گذشته از دام و وسایل ساده مثل بیل برای خاکورزی استفاده می کردند و ساعات زیادی را به این کار اختصاص میداند. اما امروزه با ادوات و ماشین آلات کشاورزی خیلی سریع و با نیروی انسانی به مراتب کمتر می توانند خاکورزی را انجام دهند. با سریعتر انجام شدن کارها، کشاورزان می توانند با دغدغه کمتر به کارهای دیگر بپردازند و کیفیت و کمیت محصول خود را بالا ببرند.

ادواتی که در کشاورزی رایج در ایران برای خاکورزی استفاده می شوند عبارتست از چیزل یا گاوآهن برای شخم ابتدایی زمین، بعد از شخم، با دیسک یا روتیواتور اقدام به کلوخ شکنی و نرم کردن سطح خاک می شود. دیسک زنی ممکن است دو یا سه مرتبه انجام شود و این بستگی به سختی خاک و اندازه کلوخ هایی دارد که بر جای مانده است. بعد از دیسک نوبت به لولر زنی می رسد. با دستگاه لولر یا لندلولر اقدام به صاف کردن سطح زمین می شود. ادوات خاکورزی استفاده شده قبل از لولر، در عمق خاک کار کرده و در آن نفوذ می کردند و قدرت نفوذ در خاک یک ویژگی مهم برای آنها بود. اما لولر جزء ادواتی است که به صورت سطحی کار می کند و سطح خاک را صاف و بدون جوی و پشته ایجاد می کند.

زمین کشاورزی در اثر کشت محصول قبل و آبیاری و فرسایش و همچنین عملیات های قبلی خاکورزی برای آماده سازی زمین برای کشت، از حالت تسطیح و صاف  بودن خارج می شود. به همین دلیل قبل از کاشت هر محصول، مقداری تسطیح آن لازم است. تعریف کامل تسطیح عبارتست از، هموار و صاف کردن سطح زمین و ایجاد شیب بندی مناسب در آن در جهت ایجاد مانع برای تندآب و فرسایش سطحی خاک می باشد و شرایطی برای زمین ایجاد شود تا کل مزرعه به صورت یکسان و یکنواخت و در عمق برابر آبیاری شوند.

چرا لولرزنی و تسطیح در زمین لازم است؟

اگر سطح خاک ناهموار و پستی و بلندی داشته باشد توزیع و پراکنش بذر غیریکنواخت و غیریکسان خواهد بود. بعد از بذرپاشی وقت زیر خاک کردن بذرها هم، بذرهای نواحی بلند تر به گودال ها و نواحی پست تر می روند و در بعضی جاها به صورت کپه ای جمع می شوند و حتی راحت تر مورد هجوم مورچه ها قرار می گیرند. بعلاوه اینکه میزان خاکی که روی بذر قرار می گیرد یکسان نمی شود و در جاهای گودتر مقدار خاک زیادی روی بذر قرار می گیرد و در مناطق بلندتر مقدار خاک کمی روی بذر می نشیند.

مشکل بعدی و مهمی که در رابطه با عدم تسطیح و صاف کردن زمین پیش می آید آن است که توزیع آب در سطح زمین نامناسب می شود. مخصوصا در روش های آبیاری غرقابی و سطحی، هدایت و حرکت آب به صاف و هموار بودن سطح زمین بستگی دارد. اگر زمین صاف نباشد آب در نواحی پست تجمع کرده و به نواحی مرتفع تر زمین نمی تواند برسد. در جایی که آب تجمع کرده باعث فشردگی خاک و ایجاد سله های سخت و ضخیم می شود و حتی ممکن است باعث خفگی گیاه نیز گردد و در مقابل، جایی که آب به اندازه کافی نرسد، موجب عدم رشدکافی و کم و ضعیف شدن محصول می شود.

مشکل بعدی سخت شدن اجرای عملیات های بعدی زراعی می باشد. در زمینی که صاف نشده باشد عملیات هایی چون سله شکنی و خاک دادن پای بوته ها به دفعات بیشتری احتیاج است و درست کردن پشته ها و مرزها بعدا برای کشاورزی هم سخت و هم وقت گیر است. واقعا می توان گفت زمینی که به درستی صاف و شیب بندی نشده باشد اصلا خوب آب نمی خورد مخصوصا در روش های آبیاری سطحی و غرقابی. دیده می شود در زمین ناصاف آب بعضا حرکت هم نمی کند تا به نقاط مختلف برسد. در یک سری نقاط جمع می شود و یک حوضچه کوچک را ایجاد می کند و حال آنکه در یک سری مناطق زمین خشک بوده و آبی نمی رسد. نتیجه این مشکل ایجاد سله های سخت در بعضی نقاط ار زمین، افزایش فرسایش آبی در نقاط مختلف و حتی مصرف آب بیش از حد می شود که در نهایت با کاهش محصولی که در پی خواهد داشت و افزایش هزینه آبیاری، موجب خسارت و زیان کشاورز می شود.

مسأله دیگری که با ناصافی زمین ایجاد می شود، غیریکنواختی پاشش کود در زمین بوده شبیه مسأله بذر می باشد. با ناهموار بودن سطح زمین، پراکنش یکنواخت کود به هم می خورد و در بعضی جاهای زمین کود زیاد و در بعضی جاهای دیگر کود کمتر پخش می شود. با توجه به اینکه کود تا یک حدی برای محصول مناسب می باشد، در جاهایی که تجمع کودی است، موجب باصطلاح سوختگی محصول و بعضا آفت بیشتر می شود و جاهایی هم که کمبود کود می باشد منجر به فقر عناصر تغذیه ای گیاه و ضعف و کم پشت شدن محصول می گردد.

انواع لندلولر

خوب تا به اینجا اهمیت بحث صاف کردن و هموار کردن سطح زمیم مشخص شد. حال به ماشین ها و ادواتی پرداخته می شود که بوسیله آن سطح زمین صاف و شیب بندی انجام می شود. می توان ماشین های صاف کن زمین را به چند دسته تقسیم بندی کرد. یک دسته از ماشین های صاف کن خودگردان یا خودرو بوده که دارای موتور و دیگر قسمت ها بوده و مستقلا می توانند در زمین حرکت کنند. البته این ماشینها در تسطیح ابتدایی، وقتی که مراتع و زمین های بایر قابلیت کشت پیدا می کنند، بکار می روند و در اینجا نیازی به توضیح آنها نیست.

دسته دیگر که بیشتر جزء ابزارآلات کشاورزی هستند، ابزار دستی صاف کن سطح زمین می باشند که در زمین های کوچک و باغچه ها کارایی دارند. بیل های مرسوم و خنجال از جمله این ابزار هستند که خاک را به صورت جزئی جا به جا می کنند و سطح همواری را برجای می گذارند.

معمولا دیده می شود که بعضی از کشاورزان یک تخته الوار چوبی یا یک تیرآهن یا ناودانی 3 الی 4 متری را با طناب یا سیم به دیسک می بندند و به دنیبال دیسک می کشند تا سطح زمین را هموار کند. کارایی این روش اندک بوده و به نوعی پوششی برای عملکرد نامطلوب دیسک می باشد در حالی که اگر دیسک از نظر زاویه و عمق کاری تنظیم باشد سطح هموارتری را ایجاد می کند. اما مهمترین ادوات صاف کن و شیب بندی زمین لولرهایی هستند که به دنباله بند تراکتور متصل شده و پشت آن کشیده می شوند. این لولرها در اصل شامل نوع دو چرخ یا نیمه سوار و نوع چهار چرخ یا کششی می شوند. چون نوع دو چرخ کاربری آسانی دارد و برای کاربران مبتدی هم راحت تر است، بیشتر رایج شده است وگرنه تسطیح نوع چهار چرخ دقیق تر و تکمیل تر است.

لولر دو چرخ نیمه سوار با جک هیدرولیک

قطعات یدکی لولر

قطعات یدکی لولر کشاورزی عبارتست از، شاسی لولر که در حکم چارجوب و استخوان بندی لولر محسوب می شود. قطعه بعدی تیغه لولر یا کپه که عامل خاکورز و صاف کن سطح زمین می باشد. تیغه لولر با یک سری اتصالات طوری به شاسی متصل شده است که باعث می شود عمق کاری آن و زوایای آن در جهت مختلف قابل تنظیم باشد. لبه تیغه لولر باید در زمین های مختلف طوری تنظیم شود که خاک را از نواحی مرتفع به نواحی پست منتقل کند تا زمین صاف شود. در لولرهای موجود در بازار، عمق کاری یعنی میزان خاکی را که از زمین بلند می کند و موجب تسطیح شدیدتر می شود، بوسیله بالا یا پایین رفتن چرخ تغییر می کند. تغییر ارتفاع چرخ به دو روش هیدرولیکی یا دستی انجام می شود. در روش دستی که برای لولرهای سبک تر مرسوم است، با چرخاندن یک پیچ بلند، چرخ بالا و پایین می شود. در روش هیدرولیک از یک جک لولر یا جک لند لولر و با استفاده از خروجی های هیدرولیک، چرخ بالا و پایین می شود که در لولر های سنگین تر کاربرد دارد. معمولا از جک دوطرفه برای این منظور استفاده می شود و باید دقت شود که حداقل دو خروجی هیدرولیک تراکتور داشته باشد. البته می شود با یک شیر زیرصندلی هم در مواردی که خروجی هیدرولیک تکی می باشد، تعداد خروجی را به دو عدد افزایش داد. البته قسمت جلو لندلولر در نوع نیمه سوار، که به بازوهای تراکتور متصل است هم در عمق کاری و نفوذ نسبی به داخل خاک تأثیر گذار است و با بالا و پایین کردن بازوهای هیدرولیک تراکتور، سر لولر بالا و پایین می شود و عمق را تا حدی تغییر می دهد.

قطعه بعدی از مجموعه قطعات یدکی لولر کشاورزی، تیغه های لولر می باشد که به شاسی متصل شده و خاک را جلوی خود جمع کرده و جا به جا می کند. تیغه های لولر از جلو که نگاه شود تیغه های مستطیل شکلی هستند و همانطور که بیان شد قابلیت تغییر عمق کاری دارند بعلاوه آنکه زاویه آن هم تغییر می کند و چپ یا راست می شود. تغییر زاویه به طرفین برای شیب بندی زمین مورد استفاده قرار می گیرد ضمن آنکه بر میزان توان مورد نیاز برای کشش هم تأثیرگذار است. به تیغه لولر، بیل لولر هم گفته می شود. ضلع پایینی تیغه که با خاک درگیر است از یک تیغه مجزا ساخته شده و قابل تعویض می باشد. این تیغه به دلیل آنکه با خاک درگیر است از جنس سختی ساخته شده است تا مقاومت بیشتری داشته باشد.

لولر با شاسی سنگین و ابعاد بزرگ

شاسی لولر ها معمولا از ورق و یا ناودانی ساخته می شود. لندلولرهای با شاسی ورق دارای وزن سبکی بوده و طول یا درازی لولر و پهنا و عرض کار تیغه آنها هم کمتر است. در مقابل لندلولرهای با شاسی ناودانی استحکام و مقاومت بیشتری نسبت به شاسی ورقی دارد و در لولرهای سنگین استفاده می شود که درازی و عرض کار زیادی دارند. درازی لندلورها بین 6 تا 9 متر و عرض تیغه آنها بین 2.5 تا 5 متر متغیر است. جدا از اینکه هر چه ابعاد لولر بزرگتر باشد، به توان بیشتری برای کشش نیازمند است، یک نکته هم وجود دارد که سبک کاری لولر به شکلی است که ادوات با طول و عرض زیاد عملیات تسطیح و صاف کردن خاک را بهتر انجام می دهند و کیفیت کاری بهتری دارند چون لولر کمتر تحت تأثیر عوارض زمین قرار می گیرد. ضمن اینکه لولر بزرگتر سنگین تر هم می باشد که بهتر به داخل خاک نفوذ می کند و با قدرت و صلابت بیشتری تسطیح می کند و موانع را راحت تر از پیش روی بر می دارد.

لولر سبک 6 متری با شاسی ورقی

از جمله دیگر قطعات یدکی لولر کشاورزی توپی جیپی، درجه لولر و رینگ جیپی می باشد که در دیگر قسمت های سایت به صورت مفصل تر به آن ها پرداخته خواهد شد.