پیستون موتور تراکتور
پیستون در تمامی نوع های موتور با اشکال و ابعاد مختلف وجود دارد. پیستون قطعه ی اصلی یک موتور می باشد چه در موتور های برون سوز و چه در موتور های درون سوز، وظیفه ی اصلی پیستون موتور حرکت در داخل سیلندر به منظور انتقال نیروی حاصل از انفجار یا بخارآب به شاتون می باشد. پیستون موتور در داخل سیلندر به تنهایی نمی تواند آب بندی را انجام دهد به همین جهت بر روی پیستون موتور تراکتور رینگ هایی با اشکال و تعداد متفاوت نصب می شود. پیستون ها از نظر شکل ظاهری در سه مدل سر صاف، بی قاعده و مقعر ساخته می شود.
پیستون های سرصاف معمولا در موتور های بنزینی ساده قابل استفاده قرار می گیرد. پیستون های بی قاعده معمولا در موتور های V شکل یا خورجینی مورد استفاده قرار می گیرد، در بعضی موارد بسته به نوع گردش موتور این بی قاعده بودن سر پیستون دیده می شود. پیستون های مقعر معمولا در موتور های دیزلی و بنزینی بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد.
اکثر پیستون ها از جنس آلومینیوم ساخته می شوند، به این دلیل که آلومینیوم از نظر وزنی سبک بوده و در برابر حرارت نیز مقاوم می باشد. همچنین از نظر ریخته گری و تراشکاری ساده تر می باشد. برای حرکت بهتر پیستون در داخل سیلندر، باید پیستون سبک تر باشد و با دقت بالاتری تراش داده شود. پیستون ها از نظر شکل ظاهری تقریبا در همه ی موتور ها باید این مشخصات ذیل را داشته باشد:
. شیارهایی برای نصب رینگ
. قسمت تاج پیستون
. باله های راهنما
. محل نصب گژنپین
. محوظه ی احتراق در سر پیستون(موتور های دیزلی)
. سوراخ های انتقال روغن
شیارها برای نصب رینگ
بسته به نوع و تعداد رینگ ها، شیارهای موجود بر روی پیستون، تعیین می شود، که در پیستون های کوچک معمولا از دو رینگ، یکی رینگ کمپرسی و دیگری رینگ روغنی استفاده می شود. در پیستون های متوسط دو حالت یکی سه رینگ و یکی چهار رینگ وجود دارد که در حالت سه رینگ، دو رینگ آن کمپرسی و رینگ سوم روغنی می باشد. در حالت دومه پیستون های متوسط یعنی پیستون با چهار رینگ، دو رینگ روغنی و دو رینگ کمپرسی استفاده می شود. در پیستون های بزرگ مانند تراکتور های رومانی از پنج عدد رینگ استفاده شده است. دو رینگ آن روغنی و سه رینگ دیگر کمپرسی می باشد.
قسمت تاج پیستون
بالاترین قسمت در پیستون موتور تراکتور، تاج پیستون نام دارد. این قسمت بسته به نوع موتور متفاوت می باشد و در بعضی مواقع اگر موتور کوچک و سبک باشد، تاج پیستون کوچک تر می شود. این مسئله در موتور های بنزینی خیلی مشخص می باشد که تاج پیستون کوچک بوده، در پیستون های موتور های دیزلی به علت بالا بودن قدرت انفجار تاج پیستون باید قوی تر در نظر گرفته شود که حتی در بعضی مواقع در داخل تاج پیستون از فلزات دیگری استفاده می شود. معمولا در روی تاج پیستون جایگاه سوپاپ تراشکاری می شود، بدین منظور اگر سوپاپ در حالت باز باشد پیستون با سوپاپ برخورد نکند. بر روی پیستون های موتور های دیزلی معمولا یک محوظه ی احتراق ایجاد شده به این دلیل که در سرسیلندر، نیاز به اتاق احتراق نداشته باشد و وزن پیستون نیز کمتر شود، این محوظه احتراق های پیستون در مدل های مختلفی طراحی و ساخته شده اند. یک مدل از این محوظه ها به صورت ساده و مدل دیگری که داخل محوظه ی احتراق می باشد حالت مخروطی شکل دارد .
باله های راهنما
در پیستون های بزرگ نیاز به باله های راهنما نمی باشد به این علت که طول خود پیستون نسبتا زیاد هست، اما در پیستون های کوچک بیشتر نیاز به این باله ها می باشد. باله ها در انتهای پیستون قرار دارد و راهنمای پیستون در داخل سیلندر می باشد. روغن موجود بین این باله ها و سیلندر باعث می شود پیستون در یک مسیر مستقیم حرکت نماید و به دیواره های سیلندر برخورد نداشته باشد تا اینکه رینگ ها به صورت کاملا عمودی بر روی پیستون موتور قرار گرفته تا آب بندی را به صورت کامل انجام دهد.
محل نصب گژنپین
محل گژنپین بر روی پیستون به سه صورت نصب می شود:
1- گژنپین از قسمت شاتون حالت جا به جایی دارد و بر روی پیستون ثابت می باشد.
2- در قسمت شاتون ثابت می باشد و در قسمت پیستون حالت لولایی یا جابه جایی دارد.
3- گژنپین هم بر روی شاتون و هم بر روی پیستون حالت جا به جایی دارد.
روغن کاری گژنپین به چندین صورت انجام می پذیرد، در اولین حالت، مسیر روغن از سمت میل لنگ و شاتون تا بوش گژنپین ادامه پیدا می کند. در حالت دوم در قسمت بالای شاتون سوراخی ایجاد شده تا روغن از بالا به بوش گژنپین برسد. در حالت سوم بر روی پیستون موتور تراکتور سوراخ هایی تعبیه شده تا روغن را به سمت گژنپین هدایت کنند.در حالت چهارم یک مسیر روغن از پایین سیلندر، وجود دارد که روغن را به زیر پیستون، پرتاب می کند تا از سوراخ های ایجاد شده در روی پیستون و شاتون گژنپین روغن کاری شود.
محوظه ی احتراق در سر پیستون
پیستون ها در موتور های دیزلی معمولا در قسمت بالای پیستون یک فرورفتگی یا محوظه ای وجود دارد که اصطلاحا به آن محوظه ی احتراق گفته می شود در این محوظه ی احتراق هوای فشرده شده، جمع و داغ می شود و در همان زمان سوخت از طریق سوزن انژکتور به داخل هوای داغ تزریق می شود و باعث ایجاد انفجار در محفظه ی احتراق می شود و با پایین آمدن پیستون، قدرت حاصل از انفجار در کل سطح پیستون تقسیم شده و باعث می شود پیستون به سمت پایین حرکت کند.
سوراخ های انتقال روغن
سوراخ های موجود بر روی پیستون موتور تراکتور برای انتقال روغن اضافی، بین رینگ های روغنی ایجاد شده است. تعداد و ابعاد این سوراخ های ایجاد شده، بسته به نوع پیستون و تعداد رینگ های روغنی روی پیستون موتور تراکتور متغییر است. این سوراخ ها معمولا در داخل شیار رینگ های روغنی قرار دارند.
پیستون ها از نظر سطح مقطع باید به صورت بیضی شکل تراشکاری شوند به این جهت که فلزات بعد از گرم شدن افزایش حجم پیدا کرده و باعث چسبیدن پیستون به جداره سیلندر می شوند. بیشترین طول قطر در راستای گژنپین بوده و کمترین طول قطر در جهت مخالف گژنپین بوده، چون حجم فلز در این نقاط بیشتر بوده و انبساط بیشتری پیدا می کند.