اهدف دیگری از افزایش وزن چرخ های عقب تراکتور وجود دارد که عبارتند از، افزایش کشش و قدرت تراکتور و کاهش بکسوات. وقتی چرخ های تراکتور سنگین تر باشد، بکسوات کمتر شده و کشش افزایش می یابد. سنگین کردن چرخ ها علاوه بر کار کشاورزی، در تراکتورهای مجهز به فرانت لودر و برف روب های جلو سوار هم بسیار با اهمیت است.
در جدول زیر، مقادیر محلول کلراید سدیم برای انواع مختلف لاستیک ها و برای 100 درصد حجم تایر داده شده است (شکل 1). برای پرکردن 75 درصد حجم تایر، سه چهارم ارقام جدول کافی است. وزن های نوشته شده در جدول بر اساس یک کیلو کلراید کلسیم برای 4.5 لیتر آب می باشد.

شکل 2. تناسب اندازه لاستیک و مقدار محلول و وزن اضافه شده به هر لاستیک تراکتور.

به طور ساده روش محاسبه بدین شرح است که فرض کنیم حجم چرخ 275 لیتر در جدول می باشد. سه چهارم آن می شود حدود 210 لیتر. حال 210 را بر 4.5 تقسیم کنیم میشود 45. پس از این 210 لیتر بدست می آید که باید 45 کیلوگرم کلرید کلسیم را در 165 لیتر آب حل کرد و محلول تهیه شده را به لاستیک اضافه کرد. جهت تهیه محلول کلراید کلسیم، هرگز آب را به کلراید کلسیم اضافه نکنید، زیرا در این صورت تولید گاز کلرین شده که سمی و قابل انفجار است. برای جلوگیری از این کار بهتر است، دانه های کلرین را به آرامی داخل آب انداخته و به آرامی بهم بزنید تا محلول شود.
البته برای اینکه محلول خاصیت اسیدی پیدا نکند به ازای هر 45 کیلو گرم محلول، 0.5 آب آهک اضافه کنید. یعنی در مثال فوق، به ازای 210 کیگرم محلول (لیتر)، 2 الی 2.5 کیلوگرم آب آهک اضافه کنید.
علاوه بر قطعات چرخ های تراکتور، دیگر تجهیزات مورد نیاز و مراحل عملی اضافه کردن محلول به لاستیک تراکتور به قرار زیر است؛

1. ابتدا با زدن جک به زیر شاسی تراکتور قسمت عقب تراکتور را بالا ببرید تا چرخ ها به طور کامل معلق بشوند. حداقل جک 5 تن مورد نیاز است.
2. سپس سوزن باد را از والو تراکتور باز کنید. همزمان باد چرخ کاملا خالی می شود (شکل 2و3).
   

   شکل 3. باز کردن سوزن از چرخ تراکتور

3. حال به تجهیزاتی مثل آداپتور هوا به مایع، پمپ و شیلنگ احتیاج دارید تا محلول را لاستیک ها انتقال دهید (شکل 4). البته اگر مخزن را در ارتفاع 1.5 متر بالاتر از لاستیک قرار دهید نیازی به استفاده از پمپ نیست.
   

   شکل 4. سوزن باد باز شده از چرخ تراکتور

4. حال لاستیک تراکتور با چرخانده تا والو در وضعیت بالا قرار بگیرد. سپس آداپتور را به والو ببندید و سر دیگر آداپتور را به شیلنگ ببندید (شکل 5) و در ادامه شیلنگ را به والو متصل کنید. البته این آداپتور با شکل خاصی که دارد باعث می شود همزمان با ورود محلول به لاستیک، هوا هم تخلیه شود که در شکل 5 مشخص است.
   

   شکل 5. تجهیزات تزریق محلول آبی به چرخ تراکتور

5. شروع کنید به پر کردن لاستیک (شکل 6). برای مطمئن شوید که سه چهارم از لاستیک پر شده، شیلنگ را جدا کرده، لاستیک را بچرخانید به نحوی که والو در وضعیت سه چهارم ارتفاع کامل چرخ قرار بگیرد. اگر محلول شروع به خالی شدن کرد و از والو خارج شد، میزان محلول به حد کافی یعنی سه چهارم رسیده است.
   

   شکل 6. نحوه قرار گیری مخزن مایع، و چرخ تراکتور نسبت به هم.

6. بعد از پر شدن لاستیک، دوباره چرخ را بچرخانید تا والو در بالا قرار بگیرد و سپس دو مرتبه، سوزون های والو بادی را ببندید و یک چهارم باقیمانده را با باد پر کنید.

مطالبی پیرامون باد تایر تراکتور:

یکی از تنظیمات چرخ های تراکتور، تنظیم باد آن می باشد. فشار باد تایر، عمر تایر و مقدار توان کششی تراکتور را تحت تأثیر قرار می دهد. در تایر با فشار باد خیلی زیاد، توان کششی کاهش می یابد. چون سطح تماس چرخ با زمین کم می شود و درگیری لاستیک با خاک کاهش یافته و ساده اگر بیان کنیم اتکای چرخ به زمین کمتر می شود. و البته از طرف دیگر بکسوات هم افزایش می یابد که عامل دیگر کاهش توان کششی است. باز هم اگر به اختصار توضیح بدهیم باید بیان کنیم که وقتی توان کششی تراکتور کاهش می یابد به تراکتور فشار می آید و باید بیشتر زور بزند و سوخت مصرف کند تا بتواند مثل حالت عادی کار کند (شکل 7).
در تراکتور جفت دیفرانسیل، فشار باد تایر بسیار مهم تر می باشد، زیرا بر روی قطر موثر تایر و در نتیجه بر روی مسافت طی شده در هر دور چرخ تأثیر می گذارد. هر چه باد کمتر، مسافت طی شده در یک دور کمتر (شکل 7).

شکل 7. تغییر وضعیت چرخ و تماس آن با زمین در اثر تغییر در میزان باد و ارائه حالت ایده آل آن.

انداره لاستیک:
اندازه لاستیک ها را با دو عدد مشخص می کنند که یکی قطر داخلی لاستیک و یا قطر زیر پاشنه و دیگری پهنای لاستیک می باشد. مثلا شماره 16-6 نشان دهنده لاستیکی است که قطر داخلی آن 16 و پهنای آن 6 اینچ می باشد. معمولا عدد بزرگتر نشان دهنده قطر داخلی و عدد کوچکتر نشان دهنده پهنای لاستیک است. اگر با سه عدد نشان بدهند، یک عدد هم نشلن دهنده چنانچه دو عدد با خط تیره از هم جدا شده باشند، اعداد بر حسب اینچ می باشند و چنانچه دو عدد با علامت ضربدر × از هم جدا شده باشند اعداد بر حسب سانتیمتر می باشند.
به دلیل اختلافی که در منابع مختلف برای فشار باد لاستیک تراکتور مشاهده شد، از ذکر مقدار فشار باد خودداری کرده و پیشنهاد می کنیم به اعدادی که روی خود لاستیک احتمالا نوشته شده مراجعه کرده و یا از کارخانه سازنده لاستیک درخواست شود.
چند نکته پیرامون باد لاستیک¬ها؛

1. فشار باد تایرها را پس از هر 100 ساعت کار یا دو هفته یکبار کنترل کنید.
2. در شرایط خاص ممکن است با سبک شدن تراکتور، فشار باد لاستیک را کمتر انتخاب کرد، این کار باعث خواهد شد که گل و لای به راحتی از آج لاستیک ها تمیز شوند. فشار لاستیک نباید بیش از حد کم شود، زیرا این کار موجب چروکیدگی دیواره لاستیک می شود.
3. اگر وزنه های اضافی به چرخ ها بسته شده است، متناسب با آن فشار باد لاستیک را بشتر کنید.
4. اگر باد لاستیک به طور کامل تخلیه شده و تایر کاملا خوابیده، تایر را باد نکنید، ابتدا تایر را باز کرده، از عدم آسیب دیدگی آن اطمینان حاصل کنید و سپس فشار باد آن را افزایش دهید.

بررسی تراکتور چهار چرخ محرک و دوبل کردن چرخ ها

مزایای تراکتورهای چهار چرخ محرک
تراکتورهای چهار چرخ محرک (جفت دیفرانسیل) کشش بیشتری ایجاد می کنند یعنی توانایی انجام عملیات سنگین تری دارند (شکل 8). چون؛
1- همه چرخ ها محرک هستند.
2- از همه وزن تراکتور برای افزایش کشش استفاده می شود.
لازم به ذکر است قطعات جلوبندی تراکتور تک دیفرانسیل از جفت دیفرانسیل متفاوت است.

شکل 8. دوبل کردن چرخ های تراکتور منجر به افزایش کشش آن می شود.

بهترین کشش را تراکتورهای با چهار چرخ محرک با اندازه های یکسان دارند. در مرحله بعدی تراکتورهای با چهار چرخ محرک کمکی قرار دارند (شکل 9) که کشش بهتری را از دو چرخ محرک ها دارند. در این صورت جلوبندی و قطعات جلوبندی تراکتوری نقش مهمی را ایفا می کنند.

شکل 9. در تراکتورهای جفت چرخ های جلو دارای آج مشخص هستند.

شناورسازی

در خاک های نرم و شل مثل خاک شنی، افزایش قطر و عرض چرخ از سنگین کردن تراکتور اثر بیشتری در افزایش کشش مالبندی دارد. چون فروروی چرخ در خاک کمتر و شناوری چرخ بیشتر می شود.
اثرات دوبل کردن چرخ ها
شناوری و عدم فرورفتن چرخ ها در خاک با دوبل کردن چرخ ها تأمین می شود. چون سطح تماس چرخ با خاک دوبرابر می شود (شکل 10).

شکل 10. دوبل کردن چرخ های تراکتور منجر به کاهش فرورفتن در خاک می شود.

مزایای دوبل کردن چرخ ها

در شرایط نامطلوب با افزایش سطح ناشی از دوبل کردن چرخ ها، میتوان راحت تر تراکتور را سنگین کرد تا کشش افزایش یابد. پایداری و ثبات تراکتور بهتر می شود. اغلب دوبل کردن چرخ از استفاده از یک چرخ تنها ولی بزرگتر و توپی و ملحقات آن ارزان تر در می آید. می توان گفت از همه مهمتر فشردگی خاک نیز کمتر می شود.

معایب دوبل کردن چرخ ها

در بعضی تراکتورها ممکن است باعث بیش¬باری روی آکسل، یاتاقان و دنده ها شود که باید به کاتالوگ سازنده مراجعه کرد. دور زدن تراکتور سخت تر انجام می شود. چرخ ها بزرگ راه اندازی و جدا کردن سخت تر دارند. به همین دلیل در حالت دوبل، چرخ بیرونی را با آب پر نکیند.

منابع :

• یوسفی روح الله، کارور تراکتور، چاپ اول، 1387
• دفترچه راهنمای تراکتورهای 285 و 399.