گاو آهن
کشاورزی با آماده سازی زمین برای کشت آغاز می شود. آماده سازی زمین به عنوان اولین گام باید به نحو مطلوب انجام شود تا پتانسیل برداشت به حداکثر برسد. با توجه به مقدار منابعی که برای هر برداشت مصرف می شود، زمین باید مطابق با نیاز محصول آماده شود.
شخم زدن لایه بالایی خاک را برمیگرداند و لایه تازه ای را به سطح می آورد. این فرآیند همچنین تضمین میکند که لایه بالایی، که ممکن است بقایای محصولات قبلی را داشته باشد، دفن شده و امکان پوسیدگی را فراهم میکند. خاکی که برای مدتی روی آن کار نشده یا خشک شده باشد، کار روی آن سخت تر است و پیشرفت کشاورز را کندتر می کند. اگر زمین سخت و خشک باشد، فقط کار را وقت گیر یا نیاز به نیروی انسانی بیشتر می کند. فرآیند شخم قبلا و در زمان قدیم، به صورت دستی انجام می شد، اما با تغییر زمان، تجهیزات کشاورزی جدیدی به وجود می آید که به طور قابل توجهی بار روی کشاورز و سنگینی کار را کاهش می دهد.
گاو آهن برگرداندار
گاواهن برگرداندار یکی از قدیمی ترین ادوات کشاورزی است و به طور کلی به عنوان ابزار مهم خاکورزی در نظر گرفته می شود. شخم زدن بیش از هر عملیات مزرعه ای دیگر انرژی لایه خاک، ج) برگردان کردن و د) پودر کردن برش شیار.
پس از استفاده از گاواهن، تجهیزاتی مانند دیسک ها و پنجه ها را می توان به راحتی مورد استفاده قرار داد. لازم به ذکر است که مدت زمان مورد نیاز برای آماده سازی یک مزرعه با استفاده از گاوآهن دوطرفه به میزان قابل توجهی کمتر از گاوآهن یکطرفه می باشد، این مزیت، کشاورزان را قادر می سازد تا زمین های بیشتری را کار کنند و به کشت سر موقع برسند. خرید گاو آهن دوطرفه یک تصمیم اقتصادی خواهد بود زیرا برای طول عمر و کارایی بالا ساخته شده است. به دلیل طراحی ساده آن، نگهداری از گاوآهن دوطرفه نیز آسان است. کشاورزانی که استفاده از این تجهیزات را انتخاب می کنند، می توانند سخت ترین عملیات از قبیل شخم زدن را با صرف زمان و تلاش کمتر، انجام دهند.
ماشین های خاکورزی اولیه از واحد بالابر هیدرولیک تراکتور و سیستم اتصال سه نقطه جهانی بهره می برند. بنابراین حمل و نقل به مزرعه را می توان به راحتی انجام داد. اهداف خاکورزی به شرح زیر است. کشت خاک کلش و آیش، مالچ پاشی خاک، آماده سازی بستر بذر، کنترل علف های هرز و بیماری ها، دفن کود، علف کش و کلش در خاک، کاهش فرسایش بادی و آبی، افزایش نفوذ و ماندن آب باران در مزرعه. گاو آهن های یونیورسال برای کار در انواع خاک ها طراحی شده اند و به راحتی در خاک های سخت و در مناطق سنگی و ریشه دار قابل استفاده هستند و همچنین می تواند سخت ترین کارهای شخم زدن را به راحتی انجام دهد.
گاو آهن ها طیف وسیعی از اوات کشاورزی هستند که به سست شدن خاک، برگردانده شدن خاک، طع علف علف های هرز و خاکورزی باغات کمک می کند. این گاو آهن ها در مدل های مختلف و با توان های مورد نیاز متفاوت عرضه می شوند.
گاو آهن بشقابی
عمل گاواهن بشقابی شبیه به گاوآهن برگردان دار است. گاو آهن بشقابی، برش های شیار را با استفاده از بشقاب های بزرگ مقعر فولادی که جداگانه نصب شده اند، بریده، می چرخاند و در برخی موارد می شکند. یک گاوآهن بشقابی با هدف کاهش اصطکاک با ایجاد کف و بشقابی چرخان روی خاک به جای نوک گاو آهن که به داخل خاک نفوذ می کند، طراحی شده است. گاوآهن بشقابی در شرایطی که گاوآهن برگردان دار به طور رضایت بخشی کار نمی کند کارایی دارد.
مزایای گاواهن بشقابی
- یک گاو آهن بشقابی را می توان مجبور کرد به داخل خاکی که برای کار با گاوآهن برگردان دار خیلی سخت و خشک است نفوذ کند.
- در خاک های چسبنده به خوبی کار می کند.
- برای خاکورزی عمیق مفیدتر است.
- از آن می توان در خاک های سنگلاخی، سخت و ساینده استفاده کرد و خطر شکستگی قطعات کمتر است.
- در خاک های سست نیز مثل پیت بدون گرفتگی زیاد به خوبی کار می کند.
معایب گاوآهن بشقابی
- برای زیر خاک کردن بقایای سطحی و علف های هرز به اندازه یک گاوآهن برگردان دار مناسب نیست.
- گاوآهن بشقابی در مقایسه با گاوآهن برگردان دار، خاک را در شرایط ناهموار و کلفتی رها می کند.
- گاو آهن بشقابی چون تحت تأثیر وزن خود به داخل خاک نفوذ می کند باید وزن بالایی داشته باشد به همین دلیل کنترل و بلند کردن آن برای تراکتور سخت تر است ولی گاوآهن برگردان دار به دلیل تیزی و مکش تیغه به داخل خاک نفوذ می کند که نیاز به وزن کمتری هم دارد و کنترل آن آسانتر است.
گاوآهن قلمی
گاوآهن شش خیش همدانی از لحاظ ظاهری کوچکتر از گاو آهن معمولی فرگوسن و رومانی می باشد. هم سوک کوچکتری دارد و هم صفجه برگردان کوچکتر که بنا به گفته یکی از تولیدکنندگان نصف گاو آهن معمولی می باشد. بعلاوه همانطور که در شکل ها مشخص است قسمت خیش آن تشکیل شده از یک پایه که قسمت انتهایی آن پهن تر و انحنا دار می باشد و صفحه برگردان و سوک روی آن پیچ می شود. این گاواهن تجهیزات وارسوال، بغل وارسوال و پاشنه و … را ندارد و طوری طراحی شده که پایه تا حدی کار وارسوال را انجام دهد.
گاوآهن شش خیش سبک تر بوده و دارای شکل ساده تری می باشد. به همین دلیل کمتر در خاک نفوذ می کند و عمق کمتری دارد. کمتر از 20 سانتیمتر. همین طور چون صفحه برگردان کوچکتر و انحنای کمتری دارد، خاک را کمتر برمیگرداند. این گاواهن چون خاک را کمتر بهم میزند، رطوبت خاک بهتر حفظ می شود، از همین روی برای خاکورزی کم در مناطق دیم مناسب است. گاو آهن شش خیش همدانی می تواند هم به عنوان یک خاک ورز ثانویه برای خرد کردن نسبی کلوخ ها و آماده سازی بستر بذر به کار رود و همین طور پس از پاشش بذر برای اختلاط بذر با خاک کارایی دارد. این گاو آهن چون ارزانتر بوده و اختلاف قیمتی زیادی با گاوآهن معمولی و دیسک ها دارد معمولا در جاهایی که کشاورزان، اهداف حداقلی آنها را در خاکورزی برآورده کند، از آن استفاده می کنند.
از جمله نقاط ضعف این گاو آهن آن است که نه کار شخم را و نه کار دیسک را به طور کامل انجام نمی دهد و استانداردهای لازم در تولید را به دست نیاورده است.
کولتیواتورها
کولتیواتورها برای کنترل علف های هرز قبل از کاشت و همچنین ترکیب بقایای گیاهی و آماده سازی بستر بذر استفاده می شود. آنها دارای یک شاسی سفت و سخت با چندین ردیف پایه به شکل S یا C هستند که از جلو به صورت پلکانی یا یک در میان وصل شده اند و با تیغه بیلچه ای یا پنجه غازی نصب شده اند. کولتیواتورهای مزرعه ای برای حفظ مزارع عاری از علف های هرز یا “آیش برهنه” تا زمانی که محصولات کاشته شوند خوب هستند. آنها را نمی توان برای بعد از کاشت استفاده کرد، مگر در مورد واحدهای باریک که بین ردیف های کشت کشیده می شوند. آنها نسبتا سنگین هستند و برای تراکتورهای کوچک مناسب نیستند.
یک مدل از کولتیواتورها، پنجه غازی ها هستند که به گاوآهن پنجه غازی هم معروف می باشند. گاوآهن پنجه غازی در بین ردیف ها در محصولات مستقر استفاده می شود. ساقهها را میتوان در شاسی یا تیرک افزار از طرفی به طرف دیگر حرکت داد تا فاصله ردیفها و اندازه برش متفاوت را تنظیم کند. گاوآهن پنجه غازی دارای ساقه های فنری C شکل هستند. دیسک ها یا ادوات دیگر را می توان نزدیک به ردیف نصب کرد. ردیفهای کمتر و پهنتر به هزینه اضافه میشوند، یکی از تجهیزات گاوآهن پنجه غازی فنرهای روی پایه آن می باشد که به عنوان یک سیستم ایمنی برای آن عمل می کند تا وقتی درون سنگلاخ یا ریشه های درختان گیر کرد، پایه به همراه پنجه غازی بالاآمده و بعد از عبور از مانع دوباره پایین بیاید.
منابع